🔖 Onze data, hun businessmodel
Stel je een veld voor. Aan de rechterkant: Europa, waar uitgeputte burgers in rafelige kleding tevergeefs proberen een stroom schapen tegen te houden. Aan de linkerkant: de VS, waar mannen in dure mantels toekijken hoe de schapen over een hek springen. Op de achtergrond worden ze systematisch kaalgeschoren.
Die schapen zijn geen dieren. Die schapen zijn onze gegevens.
“Data is the new oil? Nee. Data is de wol op onze rug – en we laten ons vrijwillig scheren.”
🌍 Van continent naar concern
Dagelijks laten we onze data probleemloos de oceaan oversteken. Via onze agenda’s, e-mails, cloudopslag en apps voeden we de Amerikaanse techreuzen met een constante stroom informatie. Niet zelden ‘gratis’ – maar in werkelijkheid tegen de hoogste prijs: die van autonomie.
De Europese burger en ondernemer denkt slim en efficiënt te werken, maar voedt ondertussen ecosystemen waar wijzelf nauwelijks grip op hebben.
“Wat wij gemak noemen, heet elders machtsconsolidatie.”
✂️ De waarde verhuist, de controle verdwijnt
Wat gebeurt er met die data? Ze worden geanalyseerd, verhandeld, ingezet voor gedragsmanipulatie, en gebruikt voor AI-training – allemaal buiten ons zicht. De winst komt niet hier terecht. De inzichten evenmin.
Europa verliest zo niet alleen economische slagkracht, maar ook strategische soevereiniteit. We zijn de producent én de leverancier, maar niet de eigenaar van onze digitale grondstof.
“We leveren de wol, maar kopen de jas – tegen woekerprijzen.”
⚖️ Tijd om het hek te versterken
De afbeelding die deze blog begeleidt, is confronterend. Maar de realiteit is dat Europa wakker wordt. We zien nu wetgevers, open source bewegingen en lokale techinitiatieven die het tij willen keren. Zij pleiten voor digitale autonomie, privacyvriendelijke infrastructuur en ethisch datagebruik.
Maar wetten alleen zijn niet genoeg. We hebben ook bewustzijn nodig. En keuzes. En ja, ook protest. Meer dan ooit is er behoefte aan burgers, bedrijven en bestuurders die zich uitspreken en weigeren nog langer mee te lopen in de kudde. Het hek moet niet alleen bewaakt worden – het moet versterkt worden.
“Soevereiniteit begint niet in Brussel, maar bij de tools die jij dagelijks gebruikt.”
❤️ Morele barometers en digitale gewetensvragen
De afgelopen jaren spraken vooral de ‘usual suspects’ over open source: de Linux-fanaten, de digitale privacy-activisten en de ontwikkelaars met een hekel aan monopolies. Maar dat is verleden tijd. De beweging groeit, verdiept en verbreedt. Politici, juristen, software-architecten en bestuurders spreken zich steeds luider uit tegen de afhankelijkheid van Amerikaanse Big Tech. Het morele kompas van Europa lijkt eindelijk richting te geven aan het digitale landschap.
Het besef groeit – en dat moet ook. Digitale autonomie is niet langer een luxe of een idealistisch streven. Het is een noodzaak geworden in een wereld waarin data gelijkstaat aan macht.
“Het gaat allang niet meer over software — het gaat over soevereiniteit.”
🔒 Juridische drukpunten worden niet langer genegeerd
Het recente standpunt van de Duitse minister Nancy Faeser over Amerikaanse spionagegevoeligheid, en het Deense onderzoek naar Nextcloud als alternatief voor Microsoft maken één ding duidelijk: Europese overheden voelen de druk. Ze worden verantwoordelijk gehouden voor de bescherming van burgerdata en bedrijfsgeheimen. Steeds vaker leidt dit tot de conclusie: verder met Big Tech is geen optie meer.
“Wanneer wetten niet veranderen, veranderen de systemen.”
💸 Economisch voordeel voor het MKB
Waar grote bedrijven miljoenen in Amerikaanse cloudomgevingen hebben geïnvesteerd, biedt de relatieve flexibiliteit van het MKB juist een kans. Heb je géén jarenlange vendor lock-in? Dan is nu het moment. Europese open source-alternatieven zijn niet alleen volwassen geworden, ze zijn vaak goedkoper, transparanter en beter aanpasbaar aan lokale behoeften. De TCO (Total Cost of Ownership) vertelt een verrassend ander verhaal dan veel mensen denken.
“Vendor lock-in is duurder dan je denkt, vrijheid rendeert op termijn.”
⚡ Het kantelpunt: van niche naar mainstream
We zien de tekenen overal. In Nederland groeit de interesse in Nextcloud gestaag. In Duitsland wordt wetgeving aangepast. In Denemarken wijken overheidsinstellingen uit naar Europese alternatieven. Wat ooit een oprechte roep uit de marge was, is nu een geluid uit het centrum geworden. En ik merk het ook persoonlijk. De interesse in open source oplossingen neemt toe in gesprekken met klanten, partners en zelfs potentiële investeerders.
“Wat gisteren nog een idealistische keuze was, is vandaag een strategisch besluit.”
⏳ De tijd dringt – laten we data migreren vóór het te laat is
Toen Frank Karlitschek, de CEO van Nextcloud, me wees op het Deense artikel, werd ik wakker geschud. Dit is niet zomaar een golf — dit is een getijdenwisseling. We kunnen ons geen afwachtende houding meer veroorloven. Europese software is geen luxe meer, het is een noodzaak. Een kans om ethiek, economie en efficiëntie te verenigen. Dus: waar wacht je nog op?
“De toekomst van je data is een keuze — kies bewust, kies nu.”
Nederlands